Madde-1. Amaç

Bu belge, Ege Üniversitesi yerleþke alan aðýna baðlý sunucu bilgisayarlar üzerinde birimler (Ege Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren akademik ve idari tüzel kiþilikler) tarafýndan verilen biliþim servislerinin kullaným ilkelerini belirlemek amacýyla hazýrlanmýþtýr. Bilgi ve Sistem Güvenliði Politikalarý doðrultusunda, tüm biliþim faaliyetlerinde bilginin gizlilik, bütünlük ve eriþilebilirlik kapsamýnda deðerlendirilerek, Ege Üniversitesi içinden veya dýþýndan gelebilecek kasýtlý veya kaza ile oluþabilecek tehditlerden Üniversite ve kullanýcýlarýna ait varlýklarý, üçüncü taraf olarak bilgi sistemlerine eriþen kullanýcýlara ve bilgi sistemlerine destek vermekte olan hizmet-yazýlým ve donaným saðlayýcýlarýna ait bilgileri korumak, yürütülen faaliyetlerin doðru, güvenli ve sürekli olarak gerçekleþmesini saðlamaktýr.

Madde-2. Dayanak

Bu belge, 2011 yýlýnda kabul edilen ULAKNET Kullaným Politikalarý (UKP) ve 23.05.2007 tarihli ve 26530 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanan 5651 sayýlý Ýnternet Ortamýnda Yapýlan Yayýnlarýn Düzenlenmesi ve Bu Yayýnlar Yoluyla Ýþlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkýnda Kanun dikkate alýnarak hazýrlanmýþtýr.

Madde-3. Kapsam

Bu belge, Ege Üniversitesi yerleþkesinde, yerleþke alan aðýna baðlý bilgisayarlarda sunucu olarak çalýþan sistemlerin kurulumu ve güvenliðinin saðlanmasý (güvenlik ayarlarý) ile ilgili bilgileri ve ilkeleri içermektedir. Kurulum ve ayarlarýn bu belgede belirtilen ilkelere göre yapýlmasý, yerleþke alan aðýnýn saðlýklý iþletilebilmesi ve aða baðlý bilgisayarlar üzerindeki kurumsal/kiþisel bilgilerin güvenliðinin saðlanabilmesi açýsýndan önem taþýmaktadýr. Birimler, verdikleri servislerde Biliþim Kaynaklarý Kullaným Politikalarý belgesinde belirtilen ilkelere uymakla yükümlüdür.

Ege Üniversitesi kullaným politikalarý, Rektörlük makamýnýn yazýlý izni dâhilinde, gerekli görüldüðü hallerde, tekrar Senato kararý gerekmeksizin, güncellenerek kullanýma sunulacaktýr.

Madde-4. Kýsaltma ve Tanýmlar

BÝDB: Bilgi Ýþlem Daire Baþkanlýðý

BÝDB-NYG: Bilgi Ýþlem Daire Baþkanlýðý Network Yönetim Grubu

DNS: Domain Name Server / Alan Adý Sunucusu

TCP/IP: Transmission Control Protocol / Internet Protokol.

IP Adresi: Internet Protokol adresi. Ege Üniversitesi yerleþke alan aðýna baðlý her bilgisayar 155.223.x.x formatýndaki IP adresidir. Ege Üniversitesi yerleþke alan aðýnda iletiþim IP ile saðlanýr.

MAC Adresi: Media Access Control. Bilgisayarýn að eriþim kartý üzerinde bulunan ve üretici firma tarafýndan belirlenen karta özel tanýmlama bilgisi.

DHCP: Dynamic Host Configuration Protocol. Aða baðlý bilgisayarlarýn IP ve diðer gerekli bilgileri bir sunucudan alarak aða eriþmelerini saðlayan protokol.

Kapý (Port): Ýþletim sistemi ve yazýlýmlarýn kendi içinde ve diðer bilgisayarlarda çalýþan iþletim sistemi ve yazýlýmlarla að üzerinde iletiþim kurabilmesi için tanýmlanan sanal çýkýþ yollarýdýr.

Yama (Patch): Ýþletim sistemi ve yazýlýmlarda tespit edilen problemlerin giderilmesi ya da mevcut özelliklere yenilerinin eklenebilmesi için üreticiler tarafýndan geliþtirilen yazýlýmlar.

Sunucu Sistem: Sunucu bilgisayar üzerinde çalýþan iþletim sistemi ve yazýlýmlar.

Güvenlik Tehditleri: Aða baðlý bilgisayarlarýn güvenlik açýklarýndan yararlanarak yayýlan, bilgilere izinsiz eriþim saðlayarak kiþisel/kurumsal bilgi güvenliðini ve að eriþimini tehdit eden yöntemler (virüs, truva atý vb.).

Servis: Son kullanýcýlara yönelik biliþim servisleri (örneðin e-posta servisi, Web servisi vb.)

SSO: Tek þifre ile giriþ (Single Sign-On) kýsaltmasýdýr.

Yerel Sistem Yöneticisi: Biliþim altyapýsý ile ilgili konularda birimlerin BÝDB ve BÝDB-NYG ile iletiþimini saðlayan, birimlerin biliþim altyapýsýndan sorumlu kiþi(ler).

Servis Sorumlusu: Son kullanýcýlara yönelik biliþim servislerini yöneten kiþi(ler).

Veri Trafiði: Yerleþke alan aðý üzerinde akan veri.

Madde-5. Birim Servis Kullaným Ýlkeleri

1. Ege Üniversitesi, internet kullanýmýnda ULAKNET Politikasýna uymak ve bu politikayý uygulamakla yükümlüdür. Bu kapsamda internet aðý kullanýmýnda öncelik, akademik çalýþmalara verilir.

2. Birimler kendi bünyelerinde biliþim servisleri sunmaya karar vermeden önce, BÝDB tarafýndan merkezi olarak sunulan olanaklarý deðerlendirmeli (https://bidb.ege.edu.tr), öncelikli olarak BÝDB tarafýndan sunulan servislerin kullanýlmasý tercih edilmelidir.

3. Birimler, BÝDB'nin merkezi olarak sunduðu servislere ek olarak, bu belgede belirtilen genel ilkeler ve servise özel belgelerde yer alan özel ilkeler çerçevesinde servis verebilirler.

4. Birimler, BÝDB’nin hazýrlayýp duyurduðu servisleri, iþletim yönergelerine uygun þekilde kullanmakla yükümlüdür.

5. Birimler, Yerel Sistem Yöneticileri ni ve projelere baðlý iþlerde, projeden sorumlu personeli yazýlý olarak BÝDB ve BÝDB-NYG’ye bildirmelidir.

6. Birimler, sunucular üzerinde çalýþan iþletim sistemlerinde ve sunucu yazýlýmlarýnda bilgi güvenliðini ve yasal yükümlülükleri saðlamak için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

7. Birimler, sunduklarý servislerde Ege Üniversitesi Biliþim Kaynaklarý Kullaným Politikalarý belgesinde ve ULAKNET Að Kullaným politikalarýnda belirtilen ilkelere uygun ve bu ilkelerle çeliþmeyecek biçimde, servis standartlarýný belirlemek, kullanýcýlarýn uymasý gereken kurallarý belgelendirmek ve bu kurallarý kullanýcýlarýna duyurmak zorundadýr.

8. Birimler, sunduklarý servislerden kaynaklý veri trafiðinin yerleþke alan aðý üzerindeki veri akýþýnda aksaklýk yaratmayacak boyutta tutulmasý için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

9. Birimlerde, Servis Sorumlusu'nun bilgisi ve/veya onayý dýþýnda, sunuculara müdahale edilmemeli, sunucularýn fiziksel güvenliði saðlanmalýdýr.

10. Kiþiler, üniversite genelinde belirlenen politika kurallarýný devre dýþý býrakacak yazýlým ve donaným kullanamaz. Bu tip davranýþlarýn tespit edilmesi halinde, kiþilerin kullandýðý IP adresi engellenir ve internet eriþimi geçici olarak kesilir.

11. Kiþiler, Ege Üniversitesi hizmetlerinde kullanmakta olduðu kullanýcý adý ve þifrelerini korumak ve baþkalarýyla paylaþmamakla yükümlüdür. Aksi halde doðabilecek yasal sorunlardan kiþinin kendisi sorumlu olacaktýr.

12. Üniversite kaynaklarýna eriþim, BÝDB ve BÝDB-NYG bilgisi dâhilinde verilmektedir. Kiþilerin kurum kaynaklarýný kurum dýþýna izinsiz açmalarý durumunda belirlenen IP adreslerinin internet baðlantýsý kesilecektir.

13. Kiþiler, Ege Üniversitesi yerel aðýnda BÝDB-NYG tarafýndan onay verilmeyen að cihazlarýný kullanamazlar.

Madde-6. Genel Ýlkeler

Birimler, sunduklarý biliþim servislerinde aþaðýdaki ilkelere uymakla yükümlüdürler.

1. Kullaným akademik eðitim amaçlý araþtýrma ve geliþtirme faaliyetleri çerçevesinde kalmalýdýr.
2. Diðer kullanýcýlarýn Internet kullanýmýný ve Ege Üniversitesi Internet servisini/servislerini kullanmalarýný engellemeye yönelik davranýþlar (Buna kiþilere ve/veya aðlara yapýlan saldýrýlar da dâhildir) kesinlikle yasaktýr.

3. Sistem ya da að üzerindeki veri/bilgi ve/veya trafiðin izlenmesi, saklanmasý, transferi ve daðýtýmý kesinlikle yasaktýr.

4. Üniversite kaynaklarýný aþýrý bant geniþliði kullanarak tüketmek kesinlikle yasaktýr.

 

5. Genel ahlak ilkelerine aykýrý materyal üretmek, barýndýrmak, iletmek kesinlikle yasaktýr.

6. Siyasi propaganda yapmak kesinlikle yasaktýr.

7. Rastgele ve alýcýnýn istemi dýþýnda mesaj (SPAM iletiler) göndermek kesinlikle yasaktýr.

8. Baþarýlý olsun veya olmasýn karþý tarafýn izni olmadan bir baþka bilgisayara, aða veya kullanýcýnýn bilgilerine/verilerine ulaþmaya çalýþmak, bu bilgileri izlemek ve araþtýrmak kesinlikle yasaktýr.

 

9. Üniversite yönetmeliklerine, Türkiye Cumhuriyeti yasalarýna ve bunlara baðlý olan yönetmeliklere aykýrý faaliyetlerde bulunmak amacýyla kullanýlmasý kesinlikle yasaktýr.

10. Güvenilir iþletim sistemleri ve yazýlýmlar kullanýlmalýdýr: Sunucu bilgisayarýn iþletim sisteminin ve üzerinde çalýþan yazýlýmlarýn, teknik desteði üretici ve saðlayýcýlarý tarafýndan verilmeye devam edilen, güvenlik açýklarý zamanýnda duyurulan ve kapatýlan, bu nedenle virüs, truva atý vb. güvenlik tehditlerinden göreceli olarak daha az etkilenen bir iþletim sistemi olmasý gereklidir. Bu konuda, açýk kaynak kodlu iþletim sistemlerinin, kapalý kaynak kodlu iþletim sistemlerine göre daha avantajlý olduðu bilinmektedir.

11. Ýþletim sistemi ve yazýlýmlar güncel tutulmalýdýr: Sunucu bilgisayarda kullanýlan iþletim sistemi ve yazýlýmlar güncel tutulmalý, duyurusu yapýlmýþ olan yamalar vakit kaybetmeden sisteme uygulanmalýdýr (duyurularýn izlenebilmesi için, ilgili duyuru listeleri takip edilmelidir).

 

12. Eriþim güvenliði saðlanmalýdýr: Sunucu bilgisayara güvenlik nedeniyle belirli yerlerden eriþimin saðlanmasýnýn gerekli olduðu durumda, eriþimin yapýlacaðý IP adresleri ve/veya kullanýcýlar tanýmlanmalý ve eriþim izni verilmelidir. Bunun yanýnda, eriþim güvenli yollarla yapýlmalý (terminal eriþimi için telnet yerine ssh, e-posta okuma servisi için imap/pop yerine imaps/pops, dosya transferi için ftp yerine sftp vb.), eriþim haklarý düzenlenerek kullanýcýlarýn sadece yetkilendirilmiþ bilgilere eriþimi saðlanmalý ve eriþim izni düzenlemesi için güvenlik düzeyini yükselten programlar kullanýlmalýdýr (güvenlik duvarý, TCP wrapper vb.).

13. Kullanýlmayan servisler kapatýlmalýdýr: Sunucu bilgisayar üzerindeki kullanýlmayan gereksiz servisler olasý              güvenlik açýklarý nedeniyle kapatýlmalýdýr.

14. Geri bildirim yapýlabilir sunucu yazýlýmlarý seçilmelidir: Sunucu yazýlýmýnýn seçimi yapýlýrken, yazýlýmýn kullanýcý sorunlarýnýn iletilebildiði yazýþma listelerinin olmasýna önem verilmelidir.

15. Yedekleme politikasý belirlenmelidir: Kullanýcýlara ve servise ait bilgilerin tutulduðu disk alanlarýnýn periyodik olarak yedeklenmesi konusunda politika belirlenmeli, kullanýcýlar olasý riskler konusunda bilgilendirilmelidir.

16. Kullanýcý yetkilendirme yöntemleri belirlenmelidir: Kullanýcýlarýn sunucu sistemler üzerinde çalýþan servislere eriþimlerini saðlayan mekanizmalar (parolalý eriþim, IP tabanlý eriþim, sertifika tabanlý eriþim, akýllý kart eriþimi vb.) ve bunlara iliþkin kurallar belirlenmelidir. Merkezi kullanýcý kodlarý ile yetkilendirme saðlanmasý gereken servislerde BÝDB-NYG tarafýndan belirlenen yetkilendirme yöntemi standardýna (LDAP vb.) uyulmalýdýr.

17. Sunucu yazýlýmlar, verilecek servise uygun uluslararasý standartlarda çalýþtýrýlmalýdýr: Servisler, IANA (Internet Assigned Numbers Authority) TCP/IP kapý (port) numarasý tahsislerine uygun olarak 1024 ve altýndaki kapýlarda çalýþtýrýlmalýdýr (http://www.iana.org/assignments/port-numbers).

18. Kurulum ve iþletim dokümanlarý okunmalý ve belgelendirme yapýlmalýdýr: Kurulum ve uyarlama (customization) iþleminden önce, yazýlýmla birlikte gelen tüm dokümanlar okunmalý, kurulum ve uyarlama iþlemi belgelendirilmeli ve farklý ortamlarda arþivlenmelidir. Bu çalýþma sistemi, olasý bir sorunda servislerin hýzlý bir biçimde kullanýma hazýr hale getirilebilmesi için gereklidir.

19. Sunucularda kayýt (log) tutulmalý, arþivlenmelidir: Sunucu bilgisayar üzerinde verilen servislere iliþkin kayýtlar (log) yasal mevzuata uygun þekilde tutulmalý ve arþivlenmelidir.

Madde-7. Uygulama ve Yaptýrýmlar

1.Birimler ve kiþiler, servisleri bu belgede belirtilen ilkeler çerçevesinde kullanmakla yükümlüdür. Bu ilkelere uyulmadýðý durumlarda BÝDB ve BÝDB-NYG, yerleþke aðýnýn ve bu aðda hizmet veren sunucularýn saðlýklý iþletiminin saðlanabilmesi amacýyla, Yerel Að Sorumlusunun ve/veya Servis Sorumlusunun uyarýlmasýndan, servis eriþiminin haberli ya da güvenlikle ilgili acil durumlarda önceden haber verilmeden, geçici ya da kalýcý olarak kýsýtlanmasýna kadar koþullarýn gerektirdiði önlemleri alabilir.

Madde-8. Yürürlük

Bu belge yayýnlandýðý tarihten itibaren geçerlidir. Gerekli görüldüðü durumlarda Ege Üniversitesi yetkili makamlarýnca, metin üzerinde deðiþiklik yapýlabilir. Bu nedenle kullanýcýlarýn “https://bidb.ege.edu.tr“ adresinde yer alan güncel metinleri takip etmeleri önem taþýmaktadýr.